Şeyh Edibali`nin, Osmanlı Devleti`nin Kurucusu Osman Bey`e Öğütleri

0
2031

Osmanlı Devletinin kurucusu Osman Bey’in kayınpederi ve hocasıdır. 1206-1326 yılları arasında yaşamıştır. Merv ( Bugünkü Türkmenistan sınırları içinde, tarihi ipek yolu üzerinde bulunan Karakum Çölünde bir vaha şehridir) de doğmuştur. Mevlana ve Sadarettin Konevi’nin çağdaşıdır. İlk tahsilini Karamanda yapmış, daha sonra Şam’da dönemin tanınmış âlimlerinden ilim tahsil etmiştir. İlim tahsilini tamamladıktan sonra Şam dönüşü tasavvufa yönelmiş, Eskişehir yakınlarındaki İtburnu köyünde zaviye açmıştır. Gelip geçen yolcuların ve fakirlerin her türlü ihtiyacını karşılamıştır. Âlim ve Ahi şeyhidir. Osmanlı Devletinin fikir babasıdır. Bilecik’te vefat etmiştir.

Damadı ve Osmanlı Devleti’nin kurucusu Osman Gaziye ve onun şahsında bütün yöneticilik makamında bulunanlara nasihati:

Ey oğul! Sen artık beysin!

Bundan sonra öfke bize, uysallık sana.

Gücengenlik bize, gönül almak sana.

Suçlamak bize, katlanmak sana.

Acizlik bize, hoş görmek sana.

Geçimsizlik, anlaşmazlık bize, adalet sana.

Kötü söz, haksız yorum bize, bağışlamak sana…

Ey oğul, sabretmesini bil, vaktinden önce çiçek açmaz

Şunu da unutma; insanı yaşat ki devlet yaşasın.

Ey oğul, işin ağır, işin çetin, gücün kula bağlı.

Allah yardımcın olsun…

Güçlüsün, kuvvetlisin, akıllısın, kelamlısın!

Ama bunları nerede, nasıl kullanacağını bilmelisin.

Sabah rüzgârında savrulur gidersin.

Öfken ve nefsin bir olup aklını yener.

Daima sabırlı, sebatlı ve iradene sahip olasın!

Dünya, senin gözlerinin gördüğü gibi değildir.

Bütün bilinmeyenler, fethedilmeyenler,

Görünmeyenler, ancak sen faziletli ve

Ahlaklı olursan gün ışığına çıkacaktır.

Ey oğul! Ananı, atanı say!

Bereket büyüklerle beraberdir.

İnancını kaybedersen, yeşilken çöllere dönersin.

Açık sözlü ol! Her sözü üstüne alma!

Gördüğünü görme! Bildiğini bilme!

Sevildiğin yere sık gidip gelme!

Ey oğul! Üç kişiye acı;

Cahil arasındaki âlime,

Zenginken fakir düşene,

İtibarlı iken itibarını kaybedene.

Ey oğul! Unutma ki,

Yüksekte yer tutanlar,

Aşağıdakiler kadar emniyette değildir.

Haklıysan mücadeleden korkma…